Ndryshimet klimaterike si ndotja e ajrit dhe ngrohja globale mendohet të kenë ndikim negativ në incidencës dhe progresin e Sëmundjes renale kronike.
Një nga rreziqet më të mëdha për shëndetin e njeriut në shekullin e 21 është ngrohja globale, e cili është përgjegjëse për 12.6 milionë vdekje në mbarë botën. Ndryshimet klimaterike dhe sëmundja e veshkave përkeqësojnë njëra-tjetrën. Çrregullimet e veshkave, si akute ashtu edhe kronike, kanë më shumë gjasa të zhvillohen tek ata që përjetojnë nxehtësi të tepërt të cilën janë të predispozuar ndaj dehitratimit. Prevalenca e sëmundjes renale kronike (SRK) mund t’i atribuohet në mënyrë të konsiderueshme ndotjes së grimcave, shkaku kryesor i së cilës është djegia e karbureve fosile.
Konventa e OKB-së për Ndryshimet Klimatike përcakton se ndryshimi i klimës lidhet drejtpërdrejt ose tërthorazi me aktivitetin njerëzor që modifikon përbërjen e atmosferës globale. Ngrohja globale paraqitet një dilemë ekzistenciale që rrezikon vazhdimin e jetës siç e njohim ne në Tokë. Është e qartë se, sipas Panelit Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimaterike (IPCC), aktiviteti njerëzor ka bërë që toka, oqeani dhe atmosfera të ngrohen me një ritëm të paprecedentë në vitet e fundit. Nëse emetimet vazhdojnë me normën e tyre aktuale, IPCC projekton që temperaturat e sipërfaqes globale do të rriten me 2,0 gradë Celsius deri në mes të shekullit dhe deri në 3,5 gradë Celsius deri në fund të shekullit.
Efektet e ngrohjes globale si ekspozimi ndaj nxehtësisë dhe dehidratimi janë faktorë rreziku për gurët në veshka, dëmtimin akut të veshkave (AKI) si dhe epidemitë e SRK në Amerikën Latine dhe jashtë saj (nefropatia mezoamerikane). Cilësia e ulët e ajrit është lidhur me progresin e shpejtë të SRK. Përveç kësaj, për shkak të ngrohjes globale, sëmundjet e transmetueshe nga vektorët vazhdojnë të jenë shkaktarët kryesorë të sëmundjeve të veshkave në vendet në zhvillim dhe po përhapen në të gjithë botën.
Nxehtësia si shkaktar i çrregullimeve të veshkave
Vitet e fundit, epidemitë e SRK janë raportuar në disa vende me temperatura të larta të botës, duke prekur kryesisht individët që kryejnë punë fizike në temperatura të lartë. Sëmundja është më e përhapur në rajonet më të nxehta të Amerikës Qendrore dhe ka evidenca se këta punëtorë përjetojnë stres të konsiderueshëm të nxehtësisë, gjë që ka çuar në teorinë se sëmundja mund të shkaktohet nga ndyshimet klimaterike.
Në fakt, një studim i kohëve të fundit zbulon se puna në fushat me kallam sheqeri është e lidhur me lagështinë më të lartë pasi ka prezent kallamin dhe fenomenin El Nino. Gjithashtu, studime të tjera në Amerikën Latine kanë raportuar se punëtorët nga kallam sheqerit mund të zhvillojnë dëmtim akut të veshkave të përsëritur për shkak të goditjes nga nxehtësia, e cila mund të çojë në zhvillimin e SRK. Megjithëse shumica e rasteve janë asimptomatike, disa pacientë shfaqin ethe, leukocite të rritura në gjak, leukocite në urinë të cilat mund të kërkojnë hospitalizim në spital.
Rritja e temperaturave të brendshme të trupit, aktivizimi i rrugës së poliol-fruktokinazës nga hiperosmolariteti dhe efektet afatgjata të vazopresinës në dëmtimin tubular dhe glomerular mendohet të jenë mekanizmat e dëmtimit të veshkave . Gjithashtu, sipas studimeve të ndryshme, nga ngrohja globale, nxehtësia, dehidratimi dhe rritja e niveleve të serumit të acidit urik për shkak të dëmtimit të muskujve të shkaktuar nga ushtrimet cojnë në urinë të përqendruar dhe acidike, e cila mund të shkaktojë dëmtim tubular, kristalizimin e urateve urinare, gurë në veshka dhe infeksion të traktit urinar. Rihidratimi me pije të konservuara mbart gjithashtu rrezikun e dëmtimit akut të veshkave sepse ato përmbajnë fruktozë, e cila kur metabolizohet nga veshkat shkakton dëmtim tubular, inflamacion dhe stres oksidativ.
Nefropatia nga stresi i nxehtësisë tani po dokumentohet në mbarë botën, veçanërisht në komunitetet e nxehta bujqësore, gjë që është shqetësuese pasi mund të çojë në një epidemi të SRK. Për të mbrojtur natyrën nga ngrohja globale njerëzit duhet të edukohen për mbajtjen e një stili jetese me pak karbon dhe ndalimin e pirjes së duhanit.







Lini një koment