Kistet e veshkave janë qese të rrumbullakëta me lëng që formohen në brendësi ose në sipërfaqe të veshkave. Kistet e veshkave mund të shfaqen me çrregullime që mund të dëmtojnë funksionin e veshkave, por më shpesh janë kiste të thjeshta. Kistet e thjeshta të veshkave janë beninje dhe rrallë shkaktojnë probleme.

Shkaku i formimit të kisteve në veshka akoma nuk është e qartë. Kistet e thjeshta të veshkave nuk janë të njëjta me kistet që formohen me sëmundjen policistike të veshkave. Kistet e thjeshta gjithashtu ndryshojnë nga cistet komplekse.

Kistet e thjeshta të veshkave shpesh gjenden rastesisht gjatë një testi imazherik. Trajtimi zakonisht nuk është i nevojshëm nëse kistet e thjeshta nuk shkaktojnë simptoma.

Cilët janë shkaktarët e formimit të kisteve në veshka?

Sëmundjet kistike të veshkave mund të jenë rezultat i mutacioneve gjenetike. Ose ato mund të zhvillohen me kalimin e kohës për shkak të sëmundjeve, defekteve të lindjes ose moshës.

Sëmundjet gjenetike kistike të veshkave përfshijnë:

• Sëmundja e veshkave polikistike (PKD): Sëmundja e veshkave polikistike autosomale dominante (ADPKD) është forma më e zakonshme e sëmundjes kistike të veshkave tek të rriturit. Zakonisht diagnostikohet midis moshës 30 dhe 50 vjeç. Një lloj tjetër PKD është sëmundja autosomale recesive e veshkave policistike (ARPKD). Shkakton zhvillim jonormal të veshkave në fetus ose menjëherë pas lindjes. ARPKD është e rrallë.
• Sëmundja glomerulokistike e veshkave (GCKD): shkakton kiste dhe zmadhimin e hapësirës në veshka pranë traktit urinar. Është shumë e pazakontë, por mund të prekë foshnjat ose të rriturit.
• Sëmundja medulare kistike e veshkave (MCKD): shkakton zhvillimin e kisteve në pjesën kortikomedullare (të brendshme) të veshkave. Ajo çon në inflamacion dhe dhëmbëza të tubave që ndihmojnë veshkat të filtrojnë mbetjet.
• Nefronoftiza: Kjo gjendje është shumë e ngjashme me MCKD, por prek foshnjat, fëmijët dhe adoleshentët. Zakonisht shkakton dëmtim të veshkave para moshës madhore.

Sëmundjet cistike jo-gjenetike të veshkave përfshijnë:

• Kistet e thjeshta të veshkave: Këto kiste janë mjaft të zakonshme dhe zakonisht prekin individët e moshuar. Ata nuk priren të zmadhojnë ose dëmtojnë veshkat. Në raste të rralla, kistet mund të jenë malinje (kancerogjene) dhe të çojnë në kancer të veshkave.
• Sëmundja e fituar e veshkave kistike: Kjo sëmundje shkakton zhvillimin e kisteve me kalimin e kohës për shkak të sëmundjes kronike të veshkave ose dëmtimit të veshkave. Ka tendencë të prekë të rriturit ose fëmijët që janë në dializë.
• Veshka multikistike displazike: Displasia e veshkave është një gjendje e zakonshme që ndodh kur një ose të dy veshkat nuk zhvillohen siç duhet në mitër. Kistet zëvendësojnë indin normal të veshkave.
• Veshka sfungjeri medular: Kistet formohen në pjesën më të brendshme të veshkave. Ata bllokojnë tubat që filtrojnë urinën.

Cilët janë faktorët e riskut për formimin e kisteve në veshka?

Faktorët e rrezikut për formimin e kisteve ndryshojnë shumë në lloje të ndryshme. Në përgjithësi faktorët që ndikojnë janë:

• Mosha e madhe
• Sëmundja renale kronike.
• Faktorët gjenetik

Cilat janë simptomat e sëmundjes kistike të veshkave?

Sëmundjet e ndryshme kistike të veshkave kanë simptoma të ndryshme. Disa nga më të zakonshmet midis tyre përfshijnë:

• Tensioni i lartë i gjakut.
• Dhimbje në shpinë ose lumbare
• Hematuri (urinim me gjak)
• Vështirësi në urinim, ose pakësim të urinimit.
• Veshkat e zmadhuara (më e zakonshme në PKD) ose masat e veshkave.
• Dhimbje koke.
• Infeksionet e traktit urinar.
• Gurët në veshka.

Si diagnostikohen kistet e veshkave?

Personeli shëndetësor vlerëson simptomat dhe anamnezën tuaj mjekësore. Ata mund të bëjnë një ose më shumë nga testet e mëposhtme imazherike për të kontrolluar për kistet e veshkave:

• Ekografia e veshkave ose ekografia prenatale.
• Skaneri abdomenit.
• Rezonanca manjetike
• Testet e gjakut dhe të urinës gjithashtu mund te japin informacion të rëndësishëm rreth funksionit të veshkat.

Mbajtja e veshkave tuaja sa më të shëndetshme mund të ndihmojë në parandalimin e disa prej komplikacioneve që mund të shkaktojnë formimi i kisteve në veshka. Një nga mënyrat më të rëndësishme për të mbrojtur veshkat është menaxhimi i hipertensionit dhe infeksioneve urinare.

---